DIR: Dos un en önemli komutudur.İçinde bulunulan dizindeki tüm dizin ve dosyaları gösterir. Örnek C:\WINDOWS>DIR
DIR/S: İçinde olduğumuz dizinde iç dizinlerde dahil olmak üzere istenilen dosyayı arar C:\>DIR/S OKU.TXT
DIR/P: İçinde olduğumuz dizinde dosya ve dizinleri sayfalar halinde listeler. İstenilen bir sayfaya sığmaz ise bir tuşa basılınca devam eder. Öbür sayfaya geçer.
DIR/AH: İçinde olduğumuz dizin içindeki gizli dosyaları ve dizinleri gösterir.
DIR/AD: İçinde olduğumuz dizin içinden sadece dizinleri gösterir
DIR/W: Dizinleri ve dosyaları yatay sekilde gösterir.
DIR/AR: İçinde olduğumuz dizin içindeki okunur dosyaları görüntüler.
DIR/AA: İçinde olduğumuz dizinde arşiv niteliği taşıyan dosyaları görüntüler
DIR/AS: İçinde olduğumuz dizinde sistem dosyalarını gösterir.
DIR/ON: Gösterilen dizin ve dosyaları harflere göre sıralar.
DIR/OE: Gösterilen dizin ve dosyaları uzantıya göre sıralar.
DIR/OS: Gösterilen dizin ve dosyaları boyutlarına göre küçükten büyüğe sıralar.
DIR/L: Gösterilen dizin ve dosyaları küçük harfle listeler.
DIR/OD: Gösterilen dizin ve dosyaları oluşturuldukları ya da değiştirildikleri tarihe göre listeler.
CD: Bu komut içinde olduğumuz dizinden başka bir dizine geçişi sağlar
CDIZIN ADI C:\>CD MIRC komutu ile mirc dosyasına gireriz.
CD\: Ana dizine çıkışı sağlar.Örnek mirc'ten çıkar ana dizine döner.
CD.. Bu komut içinde olduğumuz dizinden bir üst dizine geçişi sağlar
DEL: Bu komut dosya silmeye yarar.Örnek:C:\>DEL README.TXT
DEL *.*: İçinde olduğumuz dizindeki tüm dosyaları silmeye yarar
UNDELETE: DOS 6,22 ve önceki sürümlerinde kullanılabilir.Silinen bir dosyanın üzerine başka bir kayıt yapılmadıysa kurtarır.
COPY: Bir dosyayı bulunduğu dizinden başka bir yere kopyalamak için kullanılır.Örnek:C:\>COPY C:\BENIOKU.TXT C:\MIRC\
XCOPY: :Kullanımı copy komutu ile aynı olmasına rağmen COPY komutundan farklı işlevleri vardır.xcopy'de parametre kullanabiliriz.
/S: :Bu parametre belirtilen dizini ve içindeki tüm alt dizinleri hedefe kopyalar.
/H: Bu parametre belirtilen dizini ve içindeki gizli dosyalarıda kopyalar.
/P: Bu parametre her kopyalamada onay ister.
/Y: Bu parametreyle kopyalanacak dosya dizinde varsa sormadan doğrudan kopyalar.
COPY CON: Bu komut yeni bir dosya yaratılmasını ve içine yazı yazılmasını sağlar.
MD: İçi boş olan bir dizin yaratyr.ÖrnekC:\>MD BARIS
RD: İçi boş olan bir dizini siler.ÖrnekC:\>RD BARIS
TYPE: Gösterilen dosyanın içinde ne tür kayıtların bulunduğunu bize gösterir.Örnek:C:\>TYPE README.TXT
PROMPT: Bu komut DOS un C:\> şeklinde olan standart promptunu değiştirmeye yarar.Örnek:C:\>PROMPT BARIS:
MEM: Bu komut sayesinde DOS un o anda ki bellek durumunu öğrenebilirsiniz.
FORMAT: Bu komut disk veya disket sürücülerinin içindeki tüm kayıtları siler.Yedeklenmemiş dosyalarınızı kaybedebilirsiniz.O yüzden dikkatli olun.Örnek:C:\>FORMAT C/PARAMETRE
/S: Bu parametreyi kullanarak diske format attıktan sonra başlangıç dosyalarının diske tekrar kaydedilmesini sağlarsınız.Bu sayede disk bilgisayarı açabilir.
/Q: Quick(hızlı) format atar.Normal formattan hızlıdır ama disklere zarar verebilir.
/C: Format atılırken bad sector(kötü,bozuk sektör) leri tarar.Bozuk alanı kurtarmaya çalışır, yeni bulduklarını ekler.
UNFORMAT: DOS 6,22 ve önceki sürümlerinde kullanılabilir.Güvenilir değildir, dikkatli olun.
REN: Dosyaların ve dizinlerin ismini değiştirmeye yarar. Örnek: C:\>REN README.TXT BENIOKU.TXT
FDISK: Bu komutla harddiskinizi kaldırabilir veya yeniden oluşturabilirsiniz. Ayrıca sabitdiskinizi 2 veya 3 parçaya bölebilirsiniz.Kullanımda tüm bilgiler silinir ve diske zarar verebilir.O yüzden uzman biri yapmalıdır.
CHECKDSK: Harddisk hakkında bilgi verir ve checkup yapar.
SCANDISK: Hardiskteki hataları denetler ve onarır.
DEFRAG: Windostaki defragment ile aynıdır.DOS altından dosyaları birleştirir ve programların hızlanmasını sağlar.
EDIT: Bu komutla arabirim penceresi açılır ve dosyalar üzerinde değişiklik yapılmasını sağlar.
DOSKEY: Bu komut ile DOS a yeni işlevler eklenebilir. Bir kere kullanılmasını yeterlidir.
ATTRIB: Dosyaların özelliklerini değiştirmeye yarar.Ya da yeni dosyanın özelliğini belirler.Örnek:C:\>ATTRIB DOSYAADI/PARAMETRE
+H: Bu komut dosyayı gizli hale getirir.C:\>ATTRIB BARIS.TXT +H -H: Bu komut dosyanın gizliliğini kaldırır.
+R: Bu komut dosyayı salt okunur hale getirir. -R: Bu komut dosyanın salt okunur halini değiştirir.
+A: Bu komut dosyayı arşiv haline getirir -A: Bu komut dosyanın arşiv halini kaldırır.
+S: Bu komut dosyayı sistem dosyası haline getirir. -S: Bu komut dosyanın sistem dosyası halini kaldırır.
B. DIŞ KOMUTLAR
Bilgisayarda dosyalar halinde bulunması gereken komutlardır. Kullanılacak komuta ait dosyanın çalışılan sürücüdeki disk veya diskette bulunması gerekmektedir. Aksi taktirde komut ile ilgili çalışma gerçekleştirilemez.
* FORMAT
Yeni alınan disk veya disketi kullanılır hale getirmenin yanı sıra dolu olan bir disk veya diskete uygulandığında içindeki tüm bilgileri siler, disk veya disketteki bozuk olan sektörleri düzeltir (düzelebilecek durumda olanları), virüslü olan disk veya disketteki virüsleri temizlemeyi sağlar.
ÖRNEK
C:\> FORMAT A: (a disketini kullanılır hale getirir)
format parametrelerİ
/s : Disk veya diskete bilgisayarı açmayı sağlayan sistem dosyalarının yüklenmesini sağlar.
ÖRNEK
c:\> format a:/s
/q : Disk veya disketin hızlı bir şekilde formatlanmasını sağlar. Q parametresi ile Formatlanan disk(ette) ı in bozuk olan sektörleri düzeltilmez.
ÖRNEK
c:\> format a:/q
/v: : Disk veya diskete formatlama sırasında isim vermeyi sağlar. Verilecek isim
11 karakteri aşmamalıdır. ÖRNEK
c:\> format a:/v:ÇALIŞMA
/F: : Formatlanacak DD bir disketin kapasitesini tanımlamayı sağlar.
ÖRNEK
C:\> FORMAT A:/F:720
/u : Disketi kurtarılmayacak şekilde formatlamayı sağlar.
ÖRNEK
C:\> FORMAT A:/U
Gerektiğinde birden fazla parametre aynı komut satırında tanımlanabilir.
ÖRNEK
C:\> FORMAT A:/S/VERS/F:720/Q/u
* UNFORMAT
Yanlışlıkla formatlanmış bir disk veya disketi eski haline getirmeyi sağlar. U parametresi ile formatlanmış kayıt ortamı UNFORMAT ile kurtarılamaz.
ÖRNEK
C:\> UNFORMAT A:
* LABEL
Disk veya disketin ismini değiştirmeyi sağlar. Verilecek isim 11 karakteri aşmamalıdır.
ÖRNEK
C:\> LABEL EĞİTİM
* DISKCOPY
Diskcopy işlemi aynı kapasitedeki 2 disket arasında gerçekleşir. Kaynak (A) disketteki tüm dosyalar, hedef (B) diskete kopyalanmadan önce hedef disket formatlanır. İşlem bittikten sonra her iki disket içindeki dosyaların aynı olduğu görülür. İşlem sırasında disket isterken karşılaşılan mesajlar;
SOURCE : Kaynak disketi tanımlar. Mesaj görüldüğünde sürücüye kaynak disket takılır.
TARGET : Hedef disketi tanımlar. Mesaj görüldüğünde sürücüye hedef disket takılır.
ÖRNEK
C:\> DISKcOPY A: B:
* MEM
Bilgisayarın hafızası (MEMORY) ile ilgili bilgilerin görüntülenmesini sağlar.
ÖRNEK
C:\> MEM
* ATTRIB
Dosyalara özellik vermeyi veya iptal etmeyi sağlar. Özellikler, (+) işaretinin ardından özelliğin baş harfinin yazılması ile verilir, (-) işaretinin ardından yine özelliğin baş harfinin yazılması ile iptal edilir. Özellikler şunlardır;
ÖZELLİĞİN ADI VERİLMESİ İPTALİ
1. READ ONLY (Okunabilir) +R -R
2. HIDDEN (Gizli) +H -H
3. SYSTEM (Sistem) +s -s
4. ARCHIVE (Arşiv) +a -a
ÖRNEK
1. C:\> ATTRIB (Tüm dosyalardaki özellikleri görüntüler)
2. C:\> ATTRIB +H EKM.TXT
C:\> ATTRIB -H EKM.TXT
3. C:\> ATTRIB +H,+R EKM.TXT
C:\> ATTRIB -H,-R EKM.TXT
* TREE
Dizinleri, altdizinleri ve dosyaları ağaç yapısında görüntülemeyi sağlar.
/f : Dizin ve altdizin içindeki dosyaları ağaç yapısında görüntüler.
ÖRNEK
C:\> TREE (Sadece dizinleri ve altdizinleri ağaç yapısında görüntüler)
C:\> TREE/F (Dizin ve altdizinleri içlerindeki dosyalarla beraber görüntüler)
* MOVE
1. Dosya veya dosyaları belirtilen ortamlara taşımayı sağlar. İşlem bittikten sonra tanımlanan dosyaların kaynak ortamdan silindiği ve hedef ortama aktarıldığı görülür. Copy komutunda olduğu gibi move komutunda da "NERDEN" ve "NEREYE" sorularına yanıt aranır.
move NERDEN NEREYE
ÖRNEK
C:\> MOVE A:\EKM.TXT C:\SINIF
2. Dizinlerin isimlerini değiştirmeyi sağlar.
ÖRNEK
C:\> MOVE SINIF DERS
* MORE
/P parametresi olmayan komutlar için sayfa sayfa döküm almayı sağlar.
MORE PARAMETRELERİ
| : Sayfa sayfa döküm almayı sağlar.
ÖRNEK
1. C:\> TREE | MORE
2. C:\> ATTRIB | MORE
< : Dosya içersine yazılmış uzun metinlerin sayfa sayfa alınmasını sağlar.
ÖRNEK
C:\> MORE < EKM.TXT
* SYS
Disk ve veya disket içersine sadece bilgisayarı açmaya yarayan sistem dosyalarını yüklemeyi sağlar. Yapılan işlemden kayıt ortamındaki diğer dosyalar etkilenmez.
ÖRNEK
C:\> SYS A: B:
* DELTREE
Dizinleri içlerindeki altdizinler ve dosyalarla beraber silmeyi sağlar. Komut satırına ROOTı a bağlı olan dizin adı yazılır.
/Y : Onay almadan silme işleminin doğrudan gerçekleştirilmesini sağlar.
ÖRNEK
1. C:\> DELTREE DENEME
2. C:\> DELTREE/Y DENEME
* XCOPY
Dizinleri içlerindeki altdizin ve dosyalarla beraber belirtilen ortamlara kopyalamayı sağlar.
XCOPY PARAMETRELERİ
/S : Dizinleri içlerindeki altdizin ve dosyalarla beraber kopyalamayı sağlar.
/E : İçi boş olan dizinleri kopyalamayı sağlar.
ÖRNEK
C:\> XCOPY DOS\*.* A:\DOS/S/E
* UNDELETE
Del komutu ile silinen dosyaları kurtarmayı sağlar. Silinen dosyaların ilk karakterlerinin yerine (?) görülür. Buraya dosyanın ilk karakteri yazılarak kurtarılması sağlanır.
caN
Admin
Konu: Geri: DOS Komutları Ptsi Ara. 15, 2008 4:26 pm
UNDELETE PARAMETRELERİ
/LIST : Kurtarılacak veya kurtarılamayacak dosyaların listesini görüntüler. Kurtarılamayacak olan dosyalarının yanında (**) görülür.
/ALL : Silinmiş dosyaların bilgisayar tarafından kurtarılmasını sağlar. Kurtarılan dosyaların ilk karakterinin yerinde (#) görülür.
ÖRNEK
1. C:\> UNDELETE/LIST
2. c:\> UNDELETE/ALL
3. C:\> UNDELETE EKM.TXT
* DOSKEY
Komut satırına yazılan tanımlamaları belleğe yükleyerek tekrar kullanma olanağı sağlar. Bilgiler bellekte bilgisayar açık kaldığı süre içinde saklanır. Bilgisayar kapandığı andan itibaren tüm bilgiler silinir. Doskey komutunu bilgisayara yüklemek için komut satırına DOSKEY yazılarak enter tuşuna basılır.
ÖRNEK
C:\> DOSKEY
FONKSİYON TUŞLARI
F1 : Bellekteki en son tanımlamayı karakter karakter komut satırına yazmayı
sağlar.
F3 : Bellekteki en son tanımlamayı olduğu gibi komut satırına yazmayı sağlar.
F7 : Bellekteki tüm tanımlamaların listesini görüntülemeyi sağlar. Alt+F7
tuşlarına basıldığında bellekteki tüm tanımlamalar silinir.
F9 : Bellekteki istenilen komuta ait satır numarasını yazmak koşuluyla komutun prompt satırına yazdırılmasını sağlar. LINE NUMBER satırına komutun satır numarası yazılır.
* BACKUP
Harddiskı teki dosyaları diskete yedeklemeyi sağlar. Yedekleme sırasında bilgisayar her diskete bir numara verir.
/S : dizinleri içlerindeki altdizin ve dosyalarla beraber yedekler.
ÖRNEK
1. C:\> BACKUP C:\WINDOWS\*.* A:
2. C:\> BACKUP C:\WINDOWS A:/S
* RESTORE
Backup ile diskete yedeklenmiş dosyaları harddiskı e geri yüklemeyi sağlar.
ÖRNEK
1. C:\> RESTORE A: C:
2. C:\> RESTORE A: C:/S
* ARJ
Dosyaları sıkıştırmak veya sıkıştırılan dosyaları açmayı sağlar. Sıkıştırılan dosyalar tek bir dosya haline gelir. Ayrıca dosyalar döküm alındığında görülürler.
ARJ PARAMETRELERİ
X : Dosya açmayı sağlar.
A : Dosya sıkıştırmayı sağlar.
-V1440 (720) : 3.5 HD veya 3.5 DD standardına göre dosyayı sıkıştırır yada açmayı sağlar. Bu parametre kullanıldığında dosya uzantıları ARJ,A01, A02 ve bunun gibidir.
-R : Bulunulan ortamdaki dırectoryı lerin sıkıştırılıp açılmasını sağlar.
İç Komutlar
COMMAND.COM dosyası tarafından belleğe yüklenerek çalıştırılan komutlardır.
* CLS
Ekranı temizlemeyi sağlar.
ÖRNEK
C:\> CLS
* VER
Ms dosı un versiyonunu görüntülemeyi sağlar.
ÖRNEK
C:\> VER
* VOL Disk veya disketin etiketini ve seri numarasını görüntülemeyi sağlar.
ÖRNEK C:\> VOL
* DATE
Bilgisayarın sistem tarihini görüntülemeyi sağlar.
ÖRNEK
C:\> DATE
* TIME
Bilgisayarın sistem saatini görüntülemeyi sağlar.
ÖRNEK
C:\> TIME
* PROMPT
Komut satırı uyarısını değiştirmeyi sağlar.
ÖRNEK
C:\> PROMPT (sürücüyü ilkel promptı a dönüştürür.)
C:> (ilkel prompt)
PROMPT PARAMETRELERİ
$P : Aktif sürücüyü ve dizini görüntüler.
$G : ı > ı işaretini görüntüler.
Görüntüsü değiştirilen promptı u eski haline getirmek için ;
C:\> PROMPT $P$G tanımlaması yazılır.
* DIR
Disk veya disket üzerindeki dosyaları listelemeyi sağlar.
ÖRNEK
C:\> DIR
DIR PARAMETRELERİ
/P : Dosyaları sayfa sayfa listeler. C:\> DIR/P
/W : Dosyaları yan yana listeler. C:\> DIR/W
/A:H : Gizli dosyaları listeler. C:\> DIR/A:H
JOKER KARAKTERLER (? , *)
* : Bilinmeyen bir isim veya uzantı yerine kullanılan joker karakteridir.
ÖRNEK
C:\> DIR *.EXE (Uzantısı EXE olan dosyaları listeler.)
C:\> DIR EKM.* (Adı EKM olan dosyaları listeler.)
? : Bilinmeyen bir karakter yerine kullanılan jokerdir.
ÖRNEK
C:\> DIR A??S.EXE (İlk harfi A , 4.harfi S olan , EXE uzantılı dosyaları listeler.)
* COPY CON
Dosya oluşturmayı sağlar. Dosya bir isim ve bir uzantıdan oluşur. Dosyaya verilecek isim max 8 , uzantı ise max 3 karakterden oluşmalıdır. Dosya içine bilgiler yazıldıktan sonra F6 veya CTRL+Z tuşlarına basılarak verilen dosya ismi içine kaydedilir.
ÖRNEK
C:\> COPY CON EKM.TXT
* TYPE
Dosya içeriğini görüntülemeyi sağlar.
ÖRNEK
C:\> TYPE EKM.TXT
* REN Dosya adının veya uzantısının değiştirilmesini sağlar. Önce dosyanın eski adı uzantısı ve yeni adı uzantısı yazılır.
ÖRNEK
C:\> REN EKM.TXT YKM.DAT
* MD
Dizin oluşturmayı sağlar. Dizinler max 8 karakterlik isimlerden meydana gelir. Uzantıları yoktur. Dizinler DIR komutu kullanıldığında ekranda < DIR > ifadesiyle görülür. Dizin yapısı 3ıe ayrılır.
1. ROOT DIRECTORY (Ana dizin)
2. DIRECTORY (Dizin)
3. SUBDIRECTORY (Alt dizin)
1. ROOT DIRECTORY
Bilgisayarın ana dizinidir. Kullanılan sürücüyü tanımlar (a:\ , b:\ , c:\). Kullanıcı root directory yaratamaz ve silemez.
A:\> B:\> C:\>
2. DIRECTORY
ROOT directory altında oluşturulan dizinlerdir.
ÖRNEK
C:\> MD EKM
DIR komutu kullanıldığında dizinin ekrandaki görüntüsü
EKM < DIR > şeklindedir.
3. SUBDIRECTORY
DIRECTORYı lerin altında oluşturulan dizinlerdir. Alt dizinler root directoryı de iken sadece DIR komutunun yazılması ile ekranda görülmezler.
ÖRNEK
C:\> MD EKM\ DENEME
Oluşturulan dizini görmek için ;
C:\> DIR EKM yazılır.
* CD
Dizin değiştirmeyi sağlar. Herhangi bir dizin içersinde işlem yapabilmek için o dizin içersine girilmesi gerekir.
ÖRNEK
1. C:\> CD EKM
C:\EKM> DIR
2. C:\> CD EKM
C:\EKM> MD DENEME (MD komutunda, SUBDIRECTOY konusunda oluşturulan dizinler, yan örnekteki yöntem ile de oluşturulur)
Girilen bir dizinden işlem bittikten sonra çıkmak gerekir. Dizinlerden çıkış 2ı ye ayrılır.
1. CD.. : Aktif olan dizinden bir önceki dizine çıkışı sağlar.
ÖRNEK
A. C:\EKM> CD..
C:\>
B. C:\EKM\DENEME> CD..
C:\EKM>
2. CD\ : İç içe girilmiş dizinlerden bir seferde köke (ROOT) çıkmayı sağlar.
ÖRNEK
C:\EKM\DENEME> CD\
C:\>
* RD
Dizinleri silmeyi sağlar. Dizin silerken dikkat edilecek noktalar şunlardır.
1. Dizin içinde hiçbir dosya veya altdizin olmamalıdır. Eğer varsa öncelikle alt
dizinler veya dosyalar silinmelidir.
2. Silinecek dizin içinde bulunulmaması gerekir. Eğer silinecek dizin içinde
bulunuluyorsa , önce o dizinin bir önündeki dizine çıkılmalıdır.
ÖRNEK
C:\> RD EKM
* COPY
Dosya veya dosyaları belirtilen ortama kopyalamayı sağlar. Kopyalama yaparken "NERDEN" ve "NEREYE" sorularına yanıt aranır.
COPY NERDEN NEREYE
NERDEN SORUSUNA YANIT ARARKEN SORULACAK SORULAR;
1. Dosyanın Bulunduğu Sürücünün Adı
2. Varsa Dosyanın Bulunduğu Dizin Adı
3. Dosya veya Dosyaların İsim Tanımı
NEREYE SORUSUNA YANIT ARARKEN SORULACAK SORULAR;
1. Dosyanın Kopyalanacağı Sürücünün Adı
2. Dosyanın Kopyalanacağı Varsa Dizin Adı
KOPYALAMA ÇEŞİTLERİ
1. AYNI ORTAM İÇİNDE KOPYALAMA (A:\ = A:\)
(B:\ = B:\)
(C:\ = C:\)
ÖRNEK
HARDDISKı teki EKM.TXT dosyasını yine HARDDISKı teki DOS dizinine kopyalama.
C:\> COPY C:\EKM.TXT C:\DOS
2. HARDDISKı TEN DİSKETE KOPYALAMA (C:\ = A:\ - B:\)
ÖRNEK HARDDISKı teki DOS dizini içinde bulunan EKM.TXT dosyasını A disketinin rootı una kopyalama.
C:\> COPY C:\DOS\EKM.TXT A:\
3. DİSKETı TEN HARDDISKı E KOPYALAMA (A:\ - B:\ = C:\)
ÖRNEK
B sürücüsündeki DOS dizini içinde bulunan EKM.TXT dosyasını HARDDISKıteki AKM dizinine kopyalama.
C:\> COPY B:\DOS\EKM.TXT C:\AKM
4. DİSKETı TEN DİSKETı E KOPYALAMA (A:\ = B:\)
ÖRNEK
A sürücüsündeki EKM.TXT dosyasını B disketinin rootı una kopyalama.
Konu: DOS Komutları 
Ptsi Ara. 15, 2008 4:26 pm
